Zatürre: Nedir, Belirtileri ve Korunma Yolları🫁

Zatürre Nedir?

 Akciğerin iltihabı olarak bilinen “zatürre”nin tıbbi adı “pnömoni”dir. Zatürre, bakteri, virüs, mantar gibi çeşitli mikroorganizmalar nedeniyle oluşabilir. Zatürre, en sık görülen ve hekime başvurmaya neden olan, en fazla ölüme yol açabilen hastalıklar arasında bulunmaktadır. 2019 yılında başta 672.000 çocuğun olmak üzere toplam 2,5 milyon kişinin hayatını kaybetmesine neden olan zatürre, yetişkinlerde ve çocuklarda tek başına en büyük bulaşıcı ölüm nedenidir. Dünya Sağlık Örgütü, 2009 yılından bu yana hastalığa dikkat çekmek, hastalıktan korunmak, tedavinin hastalar tarafından düzenli alınmasını sağlamak ve aşılamaya dikkat çekmek için 12 Kasım'ı Dünya Zatürre Günü ilan etmiştir.

Belirtileri

· Öksürük (bazı zatürre türlerinde öksürük sonrası çıkarılan balgam yeşilimsi, sarı renkte veya kanlı olmaktadır.)😮‍💨
· Yüksek ateş,🤒
· Üşümeye bağlı titreme,🥶
· Derin nefes alırken veya öksürürken oluşan bıçak gibi keskin göğüs ağrıları,😵‍💫
· Aşırı terleme, ıslak ve yapışkan deri,💦
· İştah kaybı, halsizlik ve yorgunluk,😫
· Sersemlik hissi (özellikle yaşlılarda).🥱

Bulaşma Yolları:

Mikropların akciğerlere ulaşması çeşitli yollarla olur. Örneğin, çocukların burun ve boğazlarında bulunan virüs ve bakteriler aspire edilerek akciğerlere ulaşıp hastalık oluşturabilirler. Yine, hasta bir kişinin öksürmesi veya aksırması sonucu havaya yayılan mikroplu damlacıkların solukla alınması da hastalığa neden olabilir. Daha nadir olarak, hastanın vücudundaki bir iltihap odağından mikroplar kan yoluyla akciğerlere ulaşabilirler.

Korunma:

Altta yatan kronik hastalıkların kontrol altına alınması, dengeli beslenme, hijyenik önlemler, sigara ve alkol alışkanlıklarının kontrolü, pnömokok ve yıllık influenza aşıları ile Toplumda Gelişen Pnömonilerin sıklığını ve ölüm oranı azaltılabilir. Aktif veya pasif sigara içmek de Toplumda Gelişen Pnömoniler için bağımsız bir risk faktörüdür ve tanı alan olgulara sigarayı bırakma konusunda tıbbi destek verilmelidir.

Grip aşısı yapılması önerilen kişiler aşağıda belirtilmiştir:

·65 yaş ve üzeri kişiler🧓🏻

·KOAH, bronşektazi, bronş astımı gibi kronik akciğer hastalıkları ile kalp ve damar hastalığı tanılı kişiler🫀

· Şeker hastalığı, böbrek fonksiyon bozukluğu, çeşitli hemoglobinopatileri olan ve bağışıklık sistemi baskılanmış kişiler💉

·Yüksek riskli hastalarla karşılaşma olasılığı olan sağlık çalışanları👩🏻‍⚕️

·Grip yönünden riskli kişiler ile birlikte yaşayanlar (Özellikle 6 aydan küçük bebek ile yakın ve sürekli teması olanlar)👩‍🍼

·Güvenlik görevlileri, itfaiyeciler gibi toplum hizmeti veren kişiler👨🏿‍🚒

Tedavi:

Antibiyotikler, bol sıvı alımı, istirahat, ağrı kesiciler ve ateş düşürücüler gibi tedaviler genellikle kullanılır. Hastaneye yatması gereken hastalarda daha farklı tedaviler gerekebilir. Çok ağır zatürre durumlarında yoğun bakımda yatış, solunum desteği uygulanma zorunluluğu doğabilir.
Zatürreye neden olan mikrobun belirlenmesi çoğu kez mümkün olmayabilir. Ancak zatürre tanısı konduktan sonra en kısa zamanda antibiyotik tedavinin başlanması gereklidir. Bu nedenle hastanın yaşı, kronik hastalıkları, zatürrenin şiddeti gibi durumlar dikkate alınarak antibiyotik tedavi başlanır. Balgamda herhangi bir mikrobun izlerinin saptanması ve bu mikrobun hangi antibiyotikle tedavi edilebileceğine dair veriler 72 saat içinde sonuçlanır. Sonuçlara göre antibiyotik tedavisi yeniden düzenlenebilir.

 

📌Kaynakça:

https://kirikkaleism.saglik.gov.tr/TR-226603/12-kasim-dunya-zaturre-gunu.html#

https://www.pahssc.org.tr/haber/365/12-kasim-dunya-zaturre-gunu-2020-11-12

https://hastane.pau.edu.tr/Haber/dunya-zaturre-gunu

https://www.solunum.org.tr/basin/1093/12-kasim-dunya-zaturre-gunu.html